ILAY FOTOANA ISEHOAN'NY VONINAHITRA: NY HAZO FIJALIANA SY NY FITSANGANANA AMIN'NY MATY

Hodinihina mandritra ny herinandro:

Jao. 18:33-19:5; Jao. 19:17-22; Jao. 19:25-27; Lio. 2:34,35; Jao. 20:1-18; 1 Kôr. 15:12-20.

Tsianjery:

"Ary hoy Pilato taminy: Mpanjaka va ary Hianao? Jesosy namaly hoe: Voalazanao fa mpanjaka Aho. Izao no nahaterahako, ary izao no nihaviako amin'izao tontolo izao, dia ny hanambara ny marina. Izay rehetra avy amin'ny marina dia mihaino ny feoko." - Jao. 18:37.

Ny nanomboana an'i Jesôsy teo amin'ny hazo fijaliana sy ny nitsanganany tamin'ny maty no mamarana ny filazantsaran'i Jaona. Tao anatin'ny telo taona sy tapany teo ho eo no nitrangan'ireo toe-javatra voatantara ao amin'ireo toko 10 voalohany ao amin'ny Jaona; ary tao anatin'ny herinandro iray na roa kosa ny voalaza ao amin'ny toko 11-20.

Samy manana ny fomba itantarany ny fahafatesan'i Jesôsy ireo filazantsara efatra. Na dia mifanaraka aza ny fitantaran'izy ireo, ny mpanoratra tsirairay dia manasongadina izay teboka hitany fa mifandrindra amin'ny lohahevitra voiziny ao amin'ny filazantsarany. Manasongadina ny fahatanterahan'ny Soratra Masina i Matio; i Marka kosa manasongadina ny fifandraisan'ny batisan'i Jesôsy sy ny hazo fijaliana; ary i Lioka mifantoka amin'ny hazo fijaliana sy ny fanasitranana ary ny famonjena (ny tantaran'ilay jiolahy teo amin'ny hazo fijaliana).

I Jaona indray dia maneho ny hazo fijaliana ho toy ny fametrahana an'i Jesôsy eo amin'ny seza fiandrianany, izay mifandraika manokana amin'ilay ora na fotoana voaresaka imbetsaka manerana ny bokiny (Jao. 7:30; Jao. 8:20; Jao. 12:27). Toa maneso ilay hoe fametrahana eo amin'ny seza fiandrianana; ny fanomboana amin'ny hazo fijaliana mantsy no fomba mahatsiravina sy mahamenatra indrindra nampiasain'ny Romanina hamonoana olona. lo fifanoherana io indrindra no soritsoritan'i Jaona: maty tao anatin'ny henatra i Jesôsy, kanefa io koa no fotoana be voninahitra nametrahana Azy teo amin'ny seza fiandrianany, amin'ny maha-Mpamonjy Azy.

Tsy voalaza an-tsipiriany ny fitsarana an'i Jesosy ao amin'ny Jao. 18:28-32. I Jesõsy nentina teo anatrehan'i Pontio Pilato no asongadina.

.

Vakio ny Jao. 18:33-38. Inona ny resaka nifanaovan'l Jesõsy sy i Pilato?

.

Manontany an'i Jesõsy ilay governora raha Izy no mpanjakan'ny Jiosy (Jao. 18:33). lo no voalohany niresahana momba io anaram-boninahitra io, kanefa tsy io no farany. Nanontany an'i Pilato i Jesôsy raha heviny manokana izany na nisy olon-kafa nilaza izany taminy. Mifantoka any amin'ilay governora izao ny fanontaniana; takany tokoa ve Iza no iresahany? Efa mahafantatra ny mpamaky fa i Jesõsy no Mpanjaka. Ary ilay governora?

.

Fanontaniana no namalian'i Pilato Azy: "Moa aho Jiosy? Ny firenenao sy ny mpisoronabe no nanolotra Anao tamiko; inona moa ny ataonao?" - Jao. 18:35. Niala ilay fanontaniana i Pilato; tsy te hamaly mazava ilay fanontanian'i Jesõsy izy. lo no dingana voalohany nanalaviran'ilay governora ny fahamarinana ka namelany ny hevitra mibahana mialoha hanampina ny masony.

.

Nilaza i Jesôsy fa tsy avy eto amin'izao tontolo izao ny fanjakany (Jao. 18:36). Ary dia nanao tsoa-kevitra i Pilato fa tsy nilaza ny tenany ho mpanjaka i Jesõsy (Jao. 18:37). lo no nitarika an'i Jesôsy hanome ilay fanazavana manan-danja fa ny hanambara ny marina no nahaterahany, ary izay rehetra "avy amin'ny marina" dia mihaino ny feony (Jao. 18:37)

.

Avy eo dia nanontany i Pilato hoe: "Inona no marina?" - Jao. 18:38, kanefa tsy niandry valiny izy fa nivoaka kosa, niezaka namonjy an'i Jesôsy tsy ho hazan'ny vahoaka.

.

Lohahevitra iray ao amin'ny filazantsaran'i Jaona ny fahamarinana. Amin'ny maha-Teny mandrakizay Azy (logos, Jao. 1:1-5), dia fahazavana sy fahamarinana i Jesõsy. Mifanohitra tanteraka amin'ny haizina sy ny fahadisoana izany. Feno fahasoavana sy fahamarinana i Jesôsy (Jao. 1:14). Tonga tamin'ny alalany ny fahasoavana sy ny fahamarinana (Jao. 1:17). Nanambara ny fahamarinana i Jaona mpanao batisa (Jao. 5:33). Nilaza i Jesôsy fa "marina" ny Rainy (Jao. 7:28). I Jesôsy mihitsy no nandre ny fahamarinana avy tamin'ny Rainy (Jao. 8:40), ary Izy no "lalana sy fahamarinana ary fiainana" - Jao. 14:6. Ny Tenin'Andriamanitra no "fahamarinana" (Jao. 17:17). Na dia nanontany aza i Pilato dia tsy nohararaotiny ny fotoana tokony ho nahafantarany ny marina, noho ny hevitra nibahana tao an-tsainy sy ny fanapahan-kevitra efa noraisiny, ary noho ny tsindry nahazo azy.

.

Ahoana no fahatakaranao izany hoe i Jesôsy no fahamarinana?

Vakio ny Jao. 18:38-19:5. Tamin'ny fomba ahoana no niezahan'i Pilato nandresy lahatra ny vahoaka hangataka ny famotsorana an'l Jesõsy?

.

Tsy niandry valin-teny avy amin'i Jesõsy momba ny fahamarinana i Pilato fa nivoaka tany ivelany izy, niezaka nandresy lahatra ny vahoaka. Mbola nifandahatra tamin'izy ireo indray anefa izy fa tsy avy hatrany dia nandefa an'i Jesõsy, koa izay no nahavoa azy. Hitan'ireo mpitondra fivavahana fa azony nentina tamin'ny sangany i Pilato, tamin'ny alalan'ny vahoaka.

.

Nisy fanaon'ny Jiosy noresahin'i Pilato, dia ny famotsorana gadra anankiray rehefa Paska. Koa nanontany ny vahoaka izy raha tian'izy ireo ny hamotsorana ny "mpanjakan'ny jiosy. Somary mahatsikaiky ihany kanefa mampalahelo sady mahagaga fa naleon'ny vahoaka i Barabasy, izay jiolahy, no havotsotra, toy izay i Jesősy tsy manan-tsiny.

.

Dia nanomboka ny fanesoana sy ny fanarabiana an'i Jesôsy. Nandrandrana satroka tsilo ho Azy ny miaramila romanina ary nampitafy Azy lamba volomparasy, sady nanatona sy naneso Azy hoe: "Arahaba, ry Mpanjakan'ny Jiosy!". Tahaka izany no fiarahaban'ny miaramila ny amperora, saingy teto dia natao fanarabiana izany.

.

Toa nanantena hanetsika ny fangorahan'ny vahoaka i Pilato, nitady fomba hanafahana an'i Jesôsy. Navoakany ho hitan'ny vahoaka i Jesõsy, nanao satro-tsilo sy niakanjo volomparasy. Dia teo i Jesõsy, nitafy akanjo maha-mpanjaka izay naniratsirana Azy, ary i Pilato niteny tamin'ny vahoaka hoe: "Indro ny Lehilahy! Jao. 19:5; tsy nisy fanampim-panazavana hafa avy amin'i Jaona ny amin'izany tranga rehetra izany. Mampahatsiahy ilay tenin'i Jaona mpanao batisa ao amin'ny Jao. 1:29 io, hoe: "Indro ny Zanak'ondrin' Andriamanitra, Izay manaisotra ny fahotan'izao tontolo izao!" - Ny govemora mihitsy izao no nampiseho ny Mesia teo anoloan'ny Isiraely tao anatin'ny fitafian'ny maha-mpanjaka; fanesoana re izany, kanefa tsy fantany fa Izy tokoa no Mpanjaka!

.

Voalaza ao amin'ny Jao. 19:6-16 anefa fa nangataka ny hanomboana Azy tamin'ny hazo fijaliana ny vahoaka, satria nilaza ny Tenany ho Zanak'Andriamanitra Izy. Naharaiki- tahotra an'i Pilato izany, izay vao mainka nitady izay fomba hanafahana an'i Jesosy. Namaritra ny anjaran'i Jesõsy anefa ireo mpitondra fivavahana tamin'ny nilazany fa fanoherana an'i Kaisara ny fanafahana an'i Jesōsy. Fantatr'izy ireo fa ny fahatokian'i Pilato tamin'i Kaisara dia hanakana azy tsy hanafaka olona izay mitonona ho manan- toerana tahaka ny an'i Kaisara. Nilaza ireo mpitondra fivavahana ireo fa tsy manana mpanjaka afa-tsy i Kaisara. Hita amin'izany fa lehibe lavitra noho ny faniriany soa ho an'ny fireneny ny fankahalany an'i Jesosy. Naleony mihitsy nanao sorona ny fahaleovan- tenan'ny fireneny, izay efa nokatsahiny hatry ny ela, toy izay hamela an'ity Jesõsy ity ho afaka.

.

Tena mampatahotra tokoa ny hoe mpanapaka mpanompo sampy iray по naniry hanafaka an'l Jesõsy, ta ireo mpitondra fivavahana teo amin'ny fireneny kosa, izay tokony ho nahafantatra Azy, Ireo Indray no nitaky ny hanomboana Azy teo amin'ny hazo fijaliana! Inona ny lesona azontsika raisina ho an'ny tenantsika avy amin'Izany?

Araka ny hita ao amin'ny Jao. 19:17-22 dia nanisy soratra tamin'ny teny latinina, grika, sy hebreo teo amin'ny hazo fijaliana i Pilato nanao hoe: "JESOSY AVY ANY NAZARETA, MPANJAKAN'NY JIOSY" Jao. 19:19. Naniry hanova ilay soratra ireo mpitondra fivavahana, kanefa tsy nety nanao izany i Pilato. Koa nitoetra izany soratra izany, ho vavolombelona mangina nanambara ny fahamarinana momba an'i Jesõsy, ary marika fa teo amin'ny hazo fijaliana tokoa no nametrahana an'i Jesôsy ho eo amin'ny seza Indro i fiandrianany, amin'ny maha-Mpanjaka Azy. i Jesôsy, ilay tena Mpanjakany marina, Ilay Mpanjakan'ny Jiosy, nihantona teo amin'ny hazo fijaliana toy ny olo-meloka.

.

"Nisy hery ambony noho ny an'i Pilato na ny an'ny Jiosy nitarika ny fametrahana ny soratra teo ambonin'ny lohan'i Jesosy. Tamin'izany fomba izany, ny fitondran Andriamanitra dia natao hamohafoha ny fisainana ka hanosika azy hamakafaka ny Soratra Masina." - IFM, t. 621, (ed. 2023).

.

Vakio ny Jao. 19:25-27. Inona ny zava-mitranga eto, izay mampihetsi- po tokoa teo amin'ny hazo fijaliana?

.

Anisan'ireo nijoro teo am-pototry ny hazo fijaliana tamin'io fotoana io i Jaona, ilay mpianatra malala, sy i Maria renin'i Jesôsy, ary ny hafa koa. Taona maro talohan'io no efa nilazan'i Simeona io fanandramana mangidy io, rehefa nentin'i Josefa sy i Maria tao an-tempoly i Jesôsy mba hatolotra ho an'ny Tompo (ampitahao amin'ny Lio. 2:34). Efa ho faty izao i Jesôsy no miteny amin'ny reniny hoe: "Ravehivavy, indro ny zanakao!" ary amin'i Jaona hoe: "Indro ny reninao!" - Jao. 19:26,27.

.

Vakio ny Jao. 19:28-30. Inona ny hevitr'ilay tenin'i Jesõsy teo am-pialana aina hoe: "Vita"?

.

Ilay matoanteny grika hoe teleő (mamita, manatanteraka, manatontosa), izay ampiasaina ao amin'ny and. 28 ihany ("efa vita ny zavatra rehetra") no ampiasaina koa ao amin'ny andininy 30 ("Vita"). Ankoatra izany dia misy teny anankiray mifandray aminy koa, teleioō (mamita, mandavorary), hita miverina ao amin'ny and. 28, hilazana ny fahatanterahan'ny Soratra Masina ("mba hahatanteraka ny Soratra Masina"). Na mampivarahontsana aza ny toe-javatra teto, dia vita ny zavatra rehetra, tontosa, tanteraka.

.

Rehefa niteny i Jesôsy hoe: "Vita" dia nahavita, nahatanteraka ny asa nanirahan'ny Ray Azy Izy.

.

Rehefa niteny i Jesôsy hoe "Vita", midika inona ho an'ny tsirairay avy amintsika izany? Inona no vita, ary ahoana no fisehon'izany eo amin'ny fiainantsika?

Vakio ny Jao. 20:1-7. Inona no maha-zava- dehibe ho antsika ny toe-javatra voasoritsoritra ao amin'ireo andininy ireo?

.

Ny folakandron'ny Zoma i Jesôsy no maty, ary ny marainan'ny Alahady no nitsanganany tamin'ny maty. Natao maika ny fandevenana an'i Jesõsy ary tsy vita tsara araka ny fomba (Jao. 19:42), Na lehibe toy inona aza ny fitiavan'ny mpianatra an'i Jesôsy dia nitandrina ny Sabata izy ireo ary tsy nandeha tany amin'ny fasana (ampitahao amin'ny Mar. 16:1; Lio. 23:56). Taorian'ny Sabata, ny Alahady maraina, dia vehivavy maromaro no nitondra zava-manitra ho any amin'ny fasana. Taitra mafy izy ireo fa efa voakodia ny vato, ary foana ny fasana.

.

Anisan'ny tonga vao maraina tany amin'ny fasana i Maria Magdalena. Nihazakazaka nilaza tamin'i Petera sy i Jaona ny zavatra hitany izy. Dia nihazakazaka tany koa izy roa lahy, fa i Jaona no tonga talohan'i Petera. Rehefa niondrika nitsirika tao izy dia nahita ny lambam-paty namonosana an'i Jesosy nipetraka teo. Kanefa tsy niditra izy.

.

I Petera kosa niditra tao, ary nahita izany koa, saingy hitany fa ilay mosara nafehy ny lohan'i Jesôsy dia tsy niaraka tamin'ny lambam-paty fa voavalona mitokana.

.

Vakio ny Jao. 20:5-7. Midika inona ilay mosara nafehy ny lohan'l Jesõsy voavalona mitokana?

Rehefa niditra tao amin'ny fasana i Petera dia niditra koa i Jaona. Voalaza ao amin'ny Jao. 20:8 fa niditra izy, dia nahita ka nino. Nahoana ny fahitana ny lambam-paty nipetraka teo sy ilay mosara nivalona mitokana no nahatonga an'i Jaona hino fa nitsangana tamin'ny maty tokoa i Jesôsy?

Mba hamaliana izany fanontaniana izany dia ilaintsika aloha ny mamantatra ny antony nahafoana ny fasana. Misy ny mpamaky fasana, izany no mety ho tonga ao an-tsaina voalohany. Kanefa tsy mitombina izany noho ireto antony telo ireto: Voalohany, voalaza ao amin'ny Matio fa nambenana ny fasana (Mat. 27:62-66), koa sarotra ihany ny mety ho namakiana azy. Faharoa, izay zavatra sarobidy ao amin'ny fasana no angalarin'ny mpamaky fasana fa tsy faty efa mihaló. Fahatelo, ao anatin'ny fahamaizana no anaovan'ny mpamaky fasana ny asa ratsiny, koa tsy handany andro hamalona lambam-paty izy. Tsy mahagaga, araka izany, raha nino i Jaona rehefa nahita ilay mosara navalona, fa nitsangana tamin'ny maty tokoa i Jesõsy.

Vakio ny Jao. 20:11-13. Inona no mitranga eto izay maneho ny antony tsy nahatakaran'i Maria ny hevitr'llay fasana foana?

.

Ao amin'ny Jao. 20:2 no niresahana farany momba an'i María, izay nihazakazaka nitantara tamin'i Petera sy i Jaona ny amin'ilay fasana foana. Nihazakazaka tany amin'ny fasana izy roa lahy, ary fotoana elaela taorian'izy ireo dia niverina tany amin'ny fasana i Maria. Niala teo amin'ny fasana i Petera sy i Jaona rehefa nandinika tsara ny zava-nisy. I Maria kosa rehefa niverina dia nijanona teo nitomany. Inoana fa be tokoa izay ranomaso narotsak'i Maria izay tao anatin'ny andro vitsivitsy lasa. Nanampy trotraka ity toe-javatra ity. Niondrika nitsirika tao amin'ny fasana izy.

.

Taitra izy nahita anjely roa nitafy lamba fotsy nipetraka teo amin'ilay nandrian'ny fatin'i Jesõsy. Dia nanontany an'i Maria ireo hoe: "Ravehivavy, nahoana hianao no mitomany?". Tamin'alahelo no namaliany azy hoe: "nalain'olona ny Tompoko, ka tsy fantatro izay nametrahany Azy."

.

Vakio ny Jao. 20:14-18. Inona no nampiova ny zavatra rehetra ho an'i Maria?

.

Nitodika i Maria, ny masony vonton-dranomaso, ary nahita olona nijoro avy teo aoriany izy. Nanao teny mitovy amin'ny an'ireo anjely ity Olon-tsy fantatra ity, nanao hoe: "Ravehivavy, nahoana hianao no mitomany? Iza no tadiavinao?" Jao. 20:15. Noheveriny fa mpiandry saha no niresahany ka nangataka ny fanampiany izy hitady ny fatin'i Jesôsy.

.

Izao fotsiny no nolazain'llay Olon-tsy fantatra: "Ry Maria!". Fanambarana fohy nanova izao tontolo izao izany. Taitra i Maria; tampoka teo dia fantany fa i Jesôsy nitsangana tamin'ny maty no niresaka taminy. Ninia niteny tamin'i Maria i Jesõsy mba tsy hihazona Azy satria tsy maintsy hiakatra ho any amin'ny Rainy aloha Izy. Fa ny anjarany kosa dia ny mandeha manambara amin'ny mpianatra ny tenin'i Jesõsy hoe: "Miakatra ho any amin'ny Raiko sy ny Rainareo Aho, ary ho any amin'Andriamanitro sy Andriamanitrareo." - Jao. 20:17. Notanterahin'i Maria ny asa nanirahana azy. Nambarany tamin'ny mpianatra fa nahita ny Tompo izy. ary notantarainy koa ny tsipiriany rehetra tamin'ny resaka nifanaovany tamin'i Jesôsy (Jao. 20:18).

.

Vakio ny 1 Kor. 15:12-20. Araka ny hevitr'l Paoly, inona no llantsika ny finoana amin'ny maha-Kristianina antsika raha tsy natsangana tamin'ny maty i Kristy?

Fianarana fanampiny

.

Vakio ny IFM, toko 79: "Vita", toko 81: "Nitsangana ny Tompo", toko 82: "Nahoana hianao no mitomany?". Jereo koa ny boky Risen: Finding Hope in the Empty Tomb (Nampa, ID: Pacific Press, 2020), nosoratan'i Clifford Goldstein.

.

"Naniry mafy ny hamonjy an'i Jesosy i Pilato. Hitany anefa fa tsy afaka nanao izany izy, raha notazoniny ihany ny toerany sy ny voninahiny. Naleony nisafidy hanao sorona ain'olona tsy manan-tsiny, toy izay ho very ny fahefany araka izao tontolo izao. Firifiry no manao sorona toy izany ny foto-pinoana mba hialana amin'ny fatiantoka na ny fahoriana. Manondro lalana iray ny feon'ny fieritreretana sy ny adidy. ary manondro lalan-kafa ny tombontsoan'ny tena. Manosika mafy ho amin'ny lalana ratsy ny riaka, koa izay manao marimaritra iraisana amin'ny ratsy dia voafaoka any anatin'ny haizina matevin'ny heloka." - IFM, tt. 614,615 (ed. 2023).

.

"Tsy natolotr'i Kristy ny ainy raha tsy vitany ny asa izay nahatongavany; ka raha niala ny fofon'ainy dia niantso Izy hoe: "Vita'. Azo ny fandresena. Ny tanany ankavanana sy ny sandriny masina no nahavitany famonjena. Natsatony teny amin'ny fitoerana avo mandrakizay ny fanevany amin'ny maha-Mpanafika mandresy Azy. Moa ve tsy nisy fifaliana teo amin'ny anjely? Niara-nihoby ny fandresen'ny Mpamonjy ny lanitra manontolo. Resy i Satana, ary fantany fa very ny fanjakany.

.

"Ho an'ny anjely sy ho an'ireo izao tontolo izao tsy lavo dia nisy heviny lalina ny antsoantso hoe: 'Vita'. Ho azy, toy ny ho antsika koa, dia nilaza izany fa tanteraka ny asa lehibe fanavotana. Nandray anjara niaraka tamintsika tamin'ny vokatry ny fandresen'i Kristy izy." IFM, t. 631.

.

FANONTANIANA hifanakalozan-kevitra

.

1. Manao ahoana ny tokony ho fomba fandraisanao fanapahan-kevitra mba tsy hanaovanao fahadisoana tahaka an'i Pilato?

.

2. Nahoana i Jesõsy no tsy maintsy maty teo amin'ny toerantsika, nisolo antsika? Nahoana no ilaina ny nahafatesany raha tiantsika ny ho voavonjy? Inona ireo toko sy andininy manohana ny valin-teninao?

.

3. Manao ahoana ny fifandraisan'ireo porofo ara-Baiboly sy ireo porofo ara- tantara mikasika ny fitsanganan'i Jesôsy tamin'ny maty? Izany hoe, inona ny porofo ara-tantara manamarina ny nitsanganan'i Jesôsy tamin'ny maty?